O τάφος ΙΙ της Μεγάλης Τούμπας της Βεργίνας ανήκει στον Φίλιππο Β'

Και ανθρωπολογικά αποδεικνύεται πλέον – και όχι μόνο αρχαιολογικά – ότι ο τάφος ΙΙ της Μεγάλης Τούμπας της Βεργίνας ανήκει στον Φίλιππο Β'

Το αποκάλυψε η... ηλικία του

ΤΗΣ ΧΑΪΔΩΣ ΣΚΑΝΔΥΛΑ chskandyla@ekdotiki.gr

Ηχηρή η απάντηση της καθηγήτριας Αρχαιολογίας του ΑΠΘ και ευρωβουλευτίνας Χρυσούλας Παλιαδέλη σε όσους αμφισβήτησαν στο παρελθόν την ταυτότητα του νεκρού που βρέθηκε το 1977 από τον Μανόλη Ανδρόνικο στον τάφο ΙΙ της Βεργίνας. H έρευνα βρίσκεται σε θέση σήμερα να προσδιορίσει με ακρίβεια το χρόνο του θανάτου του νεκρού στα 336 π.Χ., ενώ ο καθορισμός της ηλικίας του δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολιών.

Ολα τα παραπάνω παρουσιάστηκαν, μεταξύ άλλων, χτες το απόγευμα στο πλαίσιο της 27ης Επιστημονικής Συνάντησης για την παρουσίαση του αρχαιολογικού έργου σε Μακεδονία και Θράκη κατά τη διάρκεια του 2013 (ολοκληρώνεται αύριο, στην Αίθουσα Τελετών του παλαιού κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ). Σύμφωνα με την επιστημονική ανακοίνωση της κ. Παλιαδέλη, υποστηρίζεται όχι μόνον από αρχαιολογική αλλά και από ανθρωπολογική άποψη η απόδοση του τάφου ΙΙ της Μεγάλης Τούμπας στον Φίλιππο Β’ και τη χρονολόγησή του στα 336 π.Χ.

Πρόκειται για δεδομένα που προήλθαν από ανθρωπολογική έρευνα των δύο σκελετικών συνόλων από το θάλαμο και τον προθάλαμο του τάφου ΙΙ, που κατέγραψε 350 οστά και θραύσματα. Συνοδεύεται, μάλιστα, από 3.000 έγχρωμες ψηφιακές φωτογραφίες, όπως σημειώνεται στην ανακοίνωση της κ. Παλιαδέλη, και υποστηρίχτηκε από αξονικές τομογραφίες, ηλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης (SEM) και φθορισμομετρία ακτίνων Χ (XRF) που εντόπισαν πάνω στα οστά και άλλα υλικά, όπως πορφύρα και χουντίτη, τα οποία ανήκουν σε άγνωστο μέχρι στιγμής αντικείμενο.

Διεπιστημονικότητα

Ιατρικές και φυσικοχημικές εξετάσεις αποδεικνύονται αρωγοί στην αρχαιολογική έρευνα, επιβεβαιώνοντας ή διαψεύδοντας - στη συγκεκριμένη περίπτωση, βέβαια, συμβαίνει το πρώτο – θεωρίες, ερμηνείες ή επικρατούσες απόψεις. Στην εισήγηση της πανεπιστημιακής καθηγήτριας, αρχαιολόγου και ευρωβουλευτίνας ξεκαθαρίζεται ο στόχος, ο οποίος δεν είναι άλλος από «τη δημιουργία μιας βάσης δεδομένων που θα υποστηρίζεται από τρισδιάστατη ηλεκτρονική σάρωση, και θα παράσχει στην ελληνική και τη διεθνή επιστημονική κοινότητα τη δυνατότητα να μελετήσει ένα ευαίσθητο και πολύτιμο υλικό χωρίς να διακινδυνεύσει τη φθορά του».

Ακριβής καθορισμός ηλικίας

Συγκεκριμένα, σύμφωνα πάντα με την ανακοίνωση, «για το νεκρό του θαλάμου τα νέα πορίσματα οδηγούν σε ακριβέστερο καθορισμό της ηλικίας του (41- 49 ετών), και εντοπίζουν εκφυλιστικές αλλοιώσεις, χρόνιες παθήσεις και δείκτες δραστηριότητας που υποδεικνύουν μεσήλικο άνδρα με έντονη ιππευτική και πολεμική δραστηριότητα. Τα δεδομένα αυτά, σε συνδυασμό με τις μορφολογικές αλλοιώσεις στα οστά του -που βεβαιώνουν πως ο νεκρός κάηκε αμέσως μετά το θάνατό του- αποδυναμώνουν τη θεωρία της ταύτισής του με το Φίλιππο Γ' Αρριδαίο και ενισχύουν, αντίθετα, την απόδοση του τάφου στον Φίλιππο Β'.

»Για τη νεκρή του προθαλάμου νέες παρατηρήσεις σε οστά που δεν είχαν εντοπιστεί στο παρελθόν προσδιορίζουν με ακρίβεια πλέον, την ηλικία της (30-34 ετών), που αποκλείει οριστικά τρεις από τις πιθανές ταυτίσεις που έχουν μέχρις στιγμής προταθεί για την ταυτότητά της (Κλεοπάτρα και Μήδα, γυναίκες του Φιλίππου Β' και Αδέα/Ευρυδίκη, γυναίκα του Φιλίππου Γ' Αρριδαίου).

»Μορφολογικές αλλοιώσεις βεβαιώνουν πως η νεκρή κάηκε, όπως κι ο νεκρός του θαλάμου, αμέσως μετά το θάνατό της, ενώ οι δείκτες ιππικής δραστηριότητας δηλώνουν πως ίππευε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ενα κάταγμα στο άνω άκρο της αριστερής κνήμης που προκάλεσε βράχυνση, ατροφία και χωλότητα στο αριστερό της πόδι οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το ζεύγος των άνισων κνημίδων του προθαλάμου τής ανήκει και πως το μεγαλύτερο μέρος του ανδρικού οπλισμού που βρέθηκε στο χώρο ταφής της είναι δικός της.

»Τα δεδομένα αυτά ενισχύουν την παλιά υπόθεση του N.G.L.Hammond για την ταύτιση της νεκρής με μιαν άγνωστη Σκύθισσα, ίσως κόρη του βασιλιά Ατέα, χωρίς να αποκλείουν το ενδεχόμενο στη νεκρή του προθαλάμου να αναγνωρίσουμε την Αυδάτα, γυναίκα του Φιλίππου Β΄ από την Ιλλυρία», καταλήγει η επιστημονική ανακοίνωση.

Πηγή