«κρύβονται» πίσω από τον θρόνο του Απόλλωνα.
Είναι από τα μεγαλύτερα αινίγματα στην ιστορία της αρχαιολογίας. Μοναδικός και τόσο εντυπωσιακός ώστε ο αρχαίος περιηγητής Παυσανίας χρειάστηκε σελίδες για να τον περιγράψει. Η ανακάλυψή του ήταν αρκετή για να ρίξει φως σε σκοτεινές σελίδες της Ιστορίας και να τις ξαναγράψει. Και όμως, το μοναδικό αυτό αρχαίο ελληνικό μνημείο - ο θρόνος του Αμυκλαίου Απόλλωνος - βρίσκεται σκορπισμένος στην κοιλάδα του Ευρώτα. Οι αρχαιολόγοι δε αναζητούν τα χαμένα κομμάτια σε μια προσπάθει να ανασυνθέσουν ένα πολύπλοκο παζλ.
Ένας κολοσσιαίος θρόνος για τον θεό Απόλλωνα αποτελούσε την καρδιά του ιερού που σχεδίασε ο διάσημος αρχιτέκτονας από τη Μικρά Ασία Βαθυκλής. Όρθιο στη μέση στεκόταν το ξύλινο ξόανο του θεού, ύψους 15 μ. Κάτω από τα πόδια του βρισκόταν ένα βάθρο ύψους 4 μ. που έκρυβε τον τάφο του Υακίνθου - εραστής του Απόλλωνα που σκοτώθηκε από τον ερωτικό αντίζηλό του. Μπροστά του, ένας τεράστιος βαθμιδωτός κυκλικός βωμός με διάμετρο 8 μ. και ύψος 4 μ., όμοιος του οποίου δεν έχει βρεθεί ώς τώρα. Και όλα αυτά περικλείονταν σε έναν περίβολο, το ύψος του οποίου άγγιζε τα 7 μ.
Υποθετική αναπαράσταση του Ηelmut Prückner (1992) του θρόνου του Αμυκλαίου Απόλλωνος
«Πρόκειται για ένα μοναδικό αρχιτεκτόνημα στην ιστορία της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής» λέει ο αρχαιολόγος και διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη Άγγελος Δεληβορριάς, ο οποίος με μεράκι τα τελευταία έξι χρόνια προσπαθεί να λύσει το μυστήριο του ιδιαίτερου αυτού ιερού που ήταν ένα από τα τρία μεγάλα ιερά των Λακεδαιμονίων μαζί με εκείνα της Χαλκιοίκου Αθηνάς και της Αρτέμιδος Ορθίας.
Την απάντηση στο ερώτημα ποια θα ήταν η εικόνα του εντυπωσιακού θρόνου
του Απόλλωνα αναζητούν οι επιστήμονες και κάνουν δοκιμές στον χώρο όπου
έχει εντοπιστεί ο θρόνος του Αμυκλαίου Απόλλωνος.
«Σημαντικό όμως δεν είναι μόνο λόγω της μορφής του αλλά και διότι η λατρεία στον συγκεκριμένο χώρο συνεχίστηκε αδιάλειπτα από τον 11ο αι. π.Χ. έως τον 4ο αι. μ.Χ. με τη γιορτή των Υακινθείων. Εντυπωσιακά, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά, είναι τα ευρήματα της περιόδου ανάμεσα στο τέλος των μυκηναϊκών χρόνων και της γεωμετρικής εποχής, διότι αποδεικνύουν πως δεν επρόκειτο για "σκοτεινά" χρόνια. Δεν υπάρχει το κενό που πιστεύαμε πως υπήρχε» συνεχίζει ο αρχαιολόγος που επιχειρεί μια αυστηρά επιστημονική αποκατάσταση του ιερού, τόσο ως προς τη μορφή όσο και ως προς τη λειτουργία, μαζί με μια ομάδα επιφανών συνεργατών.
Από τον 19ο αιώνα λύνουν το αίνιγμα
Παρά τις έρευνες που έχουν αρχίσει από τον 19ο αιώνα - με διαλείμματα -, οι καταστροφές που έχει προκαλέσει κυρίως το ανθρώπινο χέρι δεν επιτρέπει να εξακριβωθούν ούτε καν οι ακριβείς διαστάσεις του μνημείου, το οποίο πιθανόν να διέθετε και ξύλινη στέγη.
«Σημαντικό όμως δεν είναι μόνο λόγω της μορφής του αλλά και διότι η λατρεία στον συγκεκριμένο χώρο συνεχίστηκε αδιάλειπτα από τον 11ο αι. π.Χ. έως τον 4ο αι. μ.Χ. με τη γιορτή των Υακινθείων. Εντυπωσιακά, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά, είναι τα ευρήματα της περιόδου ανάμεσα στο τέλος των μυκηναϊκών χρόνων και της γεωμετρικής εποχής, διότι αποδεικνύουν πως δεν επρόκειτο για "σκοτεινά" χρόνια. Δεν υπάρχει το κενό που πιστεύαμε πως υπήρχε» συνεχίζει ο αρχαιολόγος που επιχειρεί μια αυστηρά επιστημονική αποκατάσταση του ιερού, τόσο ως προς τη μορφή όσο και ως προς τη λειτουργία, μαζί με μια ομάδα επιφανών συνεργατών.
Από τον 19ο αιώνα λύνουν το αίνιγμα
Παρά τις έρευνες που έχουν αρχίσει από τον 19ο αιώνα - με διαλείμματα -, οι καταστροφές που έχει προκαλέσει κυρίως το ανθρώπινο χέρι δεν επιτρέπει να εξακριβωθούν ούτε καν οι ακριβείς διαστάσεις του μνημείου, το οποίο πιθανόν να διέθετε και ξύλινη στέγη.
«Κάθε καινούργιο εύρημα μάς επιτρέπει να πάμε ένα βήμα πιο πέρα. Αν δεν λύσουμε το αίνιγμα της μορφής του Αμυκλαίου 100%, θα προσφέρουμε το ιερό στις επόμενες γενιές σε πολύ ενθαρρυντική κατάσταση για το μέλλον της έρευνας» επισημαίνει ο στενός συνεργάτης του Άγγελου Δεληβορριά, αρχαιολόγος Σταύρος Βλίζος.
O αρχαιολόγος και διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη Α. Δεληβορριάς προσπαθεί τα τελευταία έξι χρόνια να λύσει το μυστήριο του ιδιαίτερου αυτού ιερού
«Τίποτα δεν θα είχε γίνει χωρίς την αμέριστη συμπαράσταση της Ε' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, του υπουργείου Πολιτισμού, των πολλών χορηγών που στηρίζουν οικονομικά το έργο και της τοπικής κοινωνίας που συμμετέχει ενεργά μέσω του σωματείου "Οι φίλοι του Αμυκλαίου"» καταλήγει ο κ. Δεληβορριάς.
Το σπουδαίο αυτό ιερό όμως - που λέγεται πως έως και βασιλιάς της Λυδίας Κροίσος έστειλε χρυσό για να το κοσμήσει - λεηλατήθηκε συστηματικά από τα πρώτα κιόλας χριστιανικά χρόνια. Και με το πέρασμα των αιώνων μεταμορφώθηκε σε λατομείο που τροφοδοτούσε την περιοχή από τον Μυστρά ώς το Γύθειο.
Αποτέλεσμα; Η εκκλησία της Αγίας Κυριακής, που έχει χτιστεί στην κορυφή του λόφου όπου βρίσκεται και το μνημείο, να είναι φτιαγμένη ολόκληρη από αρχαίο υλικό. Ο Άγιος Νικόλαος, λίγο πιο μακριά, «κρύβει» κομμάτια από τον θρόνο. Ένα τεράστιο κατώφλι βρίσκεται στην εκκλησία του Προφήτη Ηλία στο Σκλαβοχώρι. Και η αναζήτηση των κομματιών φτάνει έως τον Μυστρά.
Σήμερα όσοι επισκέπτονται τον λόφο της Αγίας Κυριακής - 5 χλμ. νοτίως της Σπάρτης, στον δρόμο προς Γύθειο - βρίσκονται μπροστά σε υστερορωμαϊκά κατάλοιπα, σε αναρίθμητους λεηλατημένους τάφους, σε δυο πλατφόρμες στις οποίες γίνονται δοκιμαστικές αναστηλωτικές εργασίες υπό την επίβλεψη του καθηγητή Μανώλη Κορρέ και στον περίβολο του ιερού - έχει διαμορφωθεί και ειδικός περίπατος για την καλύτερη θέασή του. Και όλα αυτά, έχοντας μπροστά τους την κοιλάδα του Ευρώτα και στα δεξιά τους τον Ταΰγετο.
erroso.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου